Άρθρο του Κωνσταντίνου Μηνάογλου, Δάσκαλου- Θεολόγου
Σε ερώτημα που τέθηκε σε μαθητές γυμνασίου από τη θεολόγο τους γιατί οι χριστιανοί δεν αντιδρούν όταν θίγεται η πίστη τους, μία από τις πολλές απαντήσεις ήταν και αυτή: Οι χριστιανοί δεν αντιδρούν γιατί είναι φλώροι.
Άραγε πόση αλήθεια κρύβει αυτή η απάντηση; Μήπως είναι επηρεασμένοι οι χριστιανοί από τη φράση του Κυρίου μας: «όποιος σε χαστουκίσει στο ένα μάγουλο, γύρισε και το άλλο» (Ματθαίου 5. 39, Λουκά 6. 29). Βέβαια ο Ιησούς αναφέρεται άμεσα σε περικοπές της Παλαιάς Διαθήκης που ασχολούνται με το νόμο της ανταπόδοσης (οφθαλμόν αντί οφθαλμού), προτρέποντάς μας, έμμεσα, να είμαστε διατεθειμένοι να υπομείνουμε και άλλες ύβρεις, χωρίς να εκδικηθούμε, απαντώντας στην κακία με ανεξικακία και αγάπη και δίχως να αποκλείει και τη χρήση του λόγου με πραότητα και καλοσύνη όπως ο Ίδιος ο Κύριός μας έπραξε στην περίπτωση του δούλου του Αρχιερέα που τον χαστούκισε λέγοντάς τον: «Ει κακώς ελάλησα, μαρτύρησον περί του κακού, ει δε καλώς, τι με δέρεις;» (Ιωάννου 18, 23).
Αλλά και ο Απόστολος Παύλος στην προς Εφεσίους επιστολή του προτρέπει και ενθαρρύνει τους πιστούς να γίνουν ισχυροί και δυνατοί δια του Κυρίου, να ενδυθούν τα όπλα του Θεού δια να μπορούν να αντισταθούν προς τις μεθόδους και τις παγίδες του διαβόλου, διότι ο αγώνας μας είναι προς τις αρχές, προς τις εξουσίες, προς τους κοσμοκράτορες του σκότους του αιώνος τούτου. Οπότε έμμεσα προτρέπει ο Απόστολος των Εθνών να αντιστεκόμαστε και προς αυτούς που υπηρετούν το διάβολο και εφαρμόζουν τις παγίδες του στις ζωές μας. Ο ίδιος άλλωστε, επωφελούμενος από το νομικό σύστημα της εποχής του, επικαλέστηκε τα δικαιώματά του ως Ρωμαίου πολίτη και αφέθηκε ελεύθερος όταν σε μια περιοδεία του συνελήφθη, κηρύττων το λόγο του Θεού, υπέστη δημόσιο ξυλοδαρμό και φυλακίστηκε χωρίς καν να δικαστεί.
Αυτό άλλωστε έπραξαν και οι Άγιοί μας ανά τους αιώνες. Αν ανατρέξουμε στην εκκλησιαστική ιστορία θα βρούμε πολλά παραδείγματα αντίστασης και ομολογίας.
Στην Παλαιά Διαθήκη ο προφήτης Ηλίας ελέγχει τον βασιλιά Αχαάβ και την ειδωλολάτρισσα γυναίκα του Ιεζάβελ επειδή ήταν άνθρωποι ασεβείς. Ο Άγιος Ιωάννης ο Πρόδρομος ελέγχει τον βασιλιά Ηρώδη για την παράνομη σχέση που είχε με την Ηρωδιάδα, την γυναίκα του αδελφού του. Ο Ιερός Χρυσόστομος καταγγέλλει την κοινωνική αδικία, στιγματίζει την σπατάλη, στηλιτεύει την ανηθικότητα, αποδοκιμάζει τη διαφθορά, επικρίνει την επίδειξη των πλουσίων και των αρχόντων, καταδικάζει τις αυθαιρεσίες του πολιτικού συστήματος. Ο Μέγας Βασίλειος στο μεγάλο λιμό που έπληξε την περιοχή του στηλιτεύει τη δράση των μαυραγοριτών, που θέλουν να πλουτίσουν σε βάρος των λιμοκτονούντων συμπατριωτών τους. Ο Άγιος Αμβρόσιος Μεδιολάνων έλεγξε δριμύτατα τον αυτοκράτορα Θεοδόσιο τον Μέγα για την σφαγή επτά χιλιάδων και πλέον Θεσσαλονικέων αθώων πολιτών στον Ιππόδρομο απαγορεύοντάς τον την είσοδο στον ναό. Ο Μέγας Αθανάσιος ελέγχει τον αυτοκράτορα Ιουλιανό για την προσπάθειά του να επαναφέρει την ¨πατρώα θρησκεία¨. Ο Ιερός Φώτιος αρνείται να αναγνωρίσει τις αντικανονικές πράξεις της πολιτείας. Ο Πατριάρχης Κωνσταντινουπόλεως Αρσένιος αφόρισε τον αυτοκράτορα Μιχαήλ Η΄ Παλαιολόγο το 1259 απαγορεύοντάς του να μπει στην Αγία Σοφία όταν διαπίστωσε ότι τύφλωσε τον 7χρονο Ιωάννη Δ΄ για να σφετεριστεί τον αυτοκρατορικό θρόνο.
Στα χρόνια της Τουρκοκρατίας, ο Πατριάρχης Κωνσταντινουπόλεως Γρηγόριος ο Ε΄ στις πρώτες μέρες της Ελληνικής Επανάστασης υπό την απαίτηση και απειλή του Σουλτάνου να αφανίσει όλους τους Έλληνες της Πόλης, εξέδωσε απόφαση αφορισμού της Επανάστασης από τη μια και υποκινούσε με ξεσηκωμό και επανάσταση τους Έλληνες από την άλλη. Όταν οι Τούρκοι αντιλήφθηκαν τις κρυφές και υπόγειες ενέργειές του, τον συνέλαβαν στις 10 Απριλίου του 1821 και τον κρέμασαν στην κεντρική πύλη του Οικουμενικού Πατριαρχείου, πύλη η οποία παραμένει κλειστή και σφραγισμένη μέχρι και σήμερα σε ένδειξη τιμής και μνήμης. Ο Μητροπολίτης Σμύρνης Χρυσόστομος Καλαφάτης στην περίοδο της Μικρασιατικής Καταστροφής, αρνείται, ενώ του προτάθηκε, να εγκαταλείψει την Μητρόπολή του για να σωθεί και για χάρη του ποιμνίου του θα υποστεί επώδυνο και ταπεινωτικό μαρτυρικό θάνατο.
Αλλά και στη σύγχρονη εποχή, ο Άγιος της καρδιάς μας, ο Άγιος Παΐσιος που προβάλλεται η ζωή του σε τηλεοπτικό κανάλι και σπάει το ένα ρεκόρ τηλεθέασης μετά το άλλο (δείγμα του πόσο διψά η κοινωνία μας για την αλήθεια), έλεγε συχνά το πόσο πρέπει να αντιδρούμε όταν βάλλεται η πίστη μας.
Αν δεν αντιδράσουν οι χριστιανοί ποιοι θα αντιδράσουν; Σε ένα προσκυνητή, του πρόσφερε λουκούμι αφού πρώτα το έριξε κάτω και το ποδοπάτησε μπροστά στα έκπληκτα μάτια των συμπροσκυνητών του,στη δε δικαιολογημένη αντίδρασή του πώς θα το φάει έτσι που είναι βρώμικο, του απάντησε «Εσύ πώς δίνεις στη νεολαία μας να βλέπει τα βρώμικά σου έργα και την καταστρέφεις;». Ο εν λόγω προσκυνητής ήταν σεναριογράφος ταινιών άσεμνου περιεχομένου.
Στο θέμα των εκτρώσεων προέτρεπε τους επισκόπους να ευαισθητοποιηθούν, να αποτανθούν στη σύνοδο της ιεραρχίας, να γράψουν στις εφημερίδες και μέσα από τις εκκλησίες να κάνουν έκκληση στο λαό, για να γίνει την ίδια μέρα πορεία διαμαρτυρίας, ώστε να αρθεί ο νόμος. (Σκεύος εκλογής, Ιερομονάχου Χριστοδούλου σελ. 126-128).
Σε προσκυνητές που ανέφεραν ότι τα μέσα μαζικής ενημέρωσης προβάλλουν το κακό συνιστούσε να κάνουν μηνύσεις (Σκεύος εκλογής, Ιερομονάχου Χριστοδούλου σελ. 219).
Στο θέμα της καύσης των νεκρών έλεγε ότι η Εκκλησία από την στιγμή που παρουσιάστηκε αυτό το πρόβλημα, πρέπει να πάρει θέση για να λυθεί (ΛΟΓΟΙ Α΄ ΜΕ ΠΟΝΟ ΚΑΙ ΑΓΑΠΗ σελ. 138).
Για την περίπτωση ενός άθεου που τον άφηναν στην τηλεόραση να μιλάει ενώ έχει πει τα πιο βλάσφημα λόγια για τον Χριστό και την Παναγία πρότεινε η Εκκλησία να πάρει θέση και να τον αφορίσει, να μην λυπάται τον αφορισμό. (ΛΟΓΟΙ Β΄ ΠΝΕΥΜΑΤΙΚΗ ΑΦΥΠΝΙΣΗ σελ. 35).
«Βλέπεις να βρίζουν τα άγια και ο άλλος δεν λέει τίποτε. Σ’ αυτήν την περίπτωση η πραότητα είναι δαιμονική.» (ΛΟΓΟΙ Β΄ ΠΝΕΥΜΑΤΙΚΗ ΑΦΥΠΝΙΣΗ σελ. 56).
«Αν η Εκκλησία δεν μιλάει, για να μην έρθει σε ρήξη με το κράτος, αν οι μητροπολίτες δεν μιλούν, για να τα έχουν καλά με όλους, γιατί τους βοηθάνε στα Ιδρύματα, τότε ποιος θα μιλήσει; Αν δεν αντιδράσουμε θα σηκωθούν οι πρόγονοί μας από τους τάφους. Εκείνοι υπέφεραν τόσα για την πατρίδα και εμείς τι κάνουμε γι αυτήν; Η Ελλάδα, η Ορθοδοξία να πολεμείται από τους ίδιους τους Έλληνες και εμείς να μη μιλάμε! Είναι φοβερό!» (ΛΟΓΟΙ Β΄ ΠΝΕΥΜΑΤΙΚΗ ΑΦΥΠΝΙΣΗ σελ. 37).
Ο ίδιος κάνοντας πράξη τα όσα έλεγε και παρά τα σοβαρά προβλήματα υγείας που είχε, βγήκε από το Άγιον όρος με άλλους Αγιορείτες, άφησε την ησυχία του κελιού του και παραβρέθηκε στο συλλαλητήριο που έγινε στην πλατεία Αριστοτέλους στη Θεσσαλονίκη το 1988 για να διαμαρτυρηθεί για την προβολή της βλάσφημης ταινίας του Μαρτίν Σκορτσέζε «Ο τελευταίος πειρασμός» (ΛΟΓΟΙ Β΄ ΠΝΕΥΜΑΤΙΚΗ ΑΦΥΠΝΙΣΗ σελ. 44).
«Ρώτησα έναν Πνευματικό με κοινωνική δράση, με ένα σωρό πνευματικοπαίδια κ.λ.π.: Τί ξέρεις για μια βλάσφημη ταινία; Δεν ξέρω τίποτε μου είπε. Δεν ήξερε τίποτε και είναι σε μεγάλη πόλη. Κοιμίζουν τον κόσμο. Σήμερα βλέπεις έναν νερόβραστο κόσμο. Το να σκεφτόμαστε ορθόδοξα είναι εύκολο, το να ζούμε ορθόδοξα θέλει κόπο» (ΛΟΓΟΙ Β΄ ΠΝΕΥΜΑΤΙΚΗ ΑΦΥΠΝΙΣΗ σελ. 45 - 48).
Πόσο δίκαιο είχε ο μαθητής του γυμνασίου με την απάντησή του; Οι σημερινοί χριστιανοί στην πλειονότητά μας είμαστε νερόβραστοι, είμαστε επαναστάτες του καναπέ, του πληκτρολογίου, σχολιάζουμε, κρίνουμε, κατακρίνουμε, αναθεματίζουμε, αλλά από το πληκτρολόγιο, καθισμένοι στο καναπέ μας, ενώ θα έπρεπε να είμαστε αληθινοί επαναστάτες αν πραγματικά πιστεύουμε στην Ανάσταση του Χριστού γιατί η μεγαλύτερη ΕΠΑΝΑΣΤΑΣΗ είναι η ΑΝΑΣΤΑΣΗ. Καλή ΑΝΑΣΤΑΣΗ σε όλους!
Παρασκευή 4 Απριλίου 2025
Κωνσταντίνος Μηνάογλου
Δάσκαλος - Θεολόγος
